import random
from random import randint

class BasitDil:
    def __init__(self):
        self.degiskenler = {}
        self.kutuphaneler = {'mat': self.matematik_kutuphanesi()}
        self.komutlar = {
            'yaz': self.yaz,
            'temizle': self.temizle,
            'rastgele': self.rastgele,
            'dizi': self.dizi,
            'degisken': self.degisken,
            'fonksiyon': self.fonksiyon,
            'kph.mat': self.mat_kutuphanesi,
            'ise': self.ise,
            'degilse': self.degilse,
            'help': self.help
        }

    def matematik_kutuphanesi(self):
        import math
        return {func: getattr(math, func) for func in dir(math) if not func.startswith('_')}

    def yaz(self, arg):
        try:
            print(eval(arg, {}, self.degiskenler))
        except Exception as hata:
            print(f"Hata: {hata}")

    def temizle(self, arg):
        self.degiskenler.clear()
        print("Tüm değişkenler temizlendi.")

    def rastgele(self, arg):
        if ',' in arg:
            baslangic, bitis = arg.split(',')
            print(randint(int(baslangic), int(bitis)))
        else:
            if arg in self.degiskenler and isinstance(self.degiskenler[arg], list):
                print(random.choice(self.degiskenler[arg]))
            else:
                print(f"Hata: {arg} adında bir dizi bulunamadı veya dizi değil.")

    def dizi(self, arg):
        isim, *degerler = arg.split()
        self.degiskenler[isim] = degerler

    def degisken(self, arg):
        isim, deger = arg.split(' ', 1)
        try:
            self.degiskenler[isim] = eval(deger, {}, self.degiskenler)
        except Exception as hata:
            print(f"Hata: {hata}")

    def fonksiyon(self, arg):
        isim, *kod = arg.split()
        self.degiskenler[isim] = ' '.join(kod)

    def mat_kutuphanesi(self, arg):
        if arg in self.kutuphaneler['mat']:
            self.degiskenler[arg] = self.kutuphaneler['mat'][arg]
        else:
            print(f"Hata: matematik kütüphanesinde {arg} fonksiyonu bulunamadı.")

    def ise(self, arg):
        try:
            kosul, komut = arg.split(' sonra ')
            if eval(kosul, {}, self.degiskenler):
                self.komut(komut)
        except Exception as hata:
            print(f"Hata: {hata}")

    def degilse(self, arg):
        try:
            self.komut(arg)
        except Exception as hata:
            print(f"Hata: {hata}")

    def komut(self, satir):
        if '(' in satir and satir.endswith(')'):
            komut_adi, arg = satir.split('(', 1)
            arg = arg[:-1]
            if komut_adi in self.komutlar:
                self.komutlar[komut_adi](arg)
            else:
                print("Bilinmeyen komut!")
        else:
            print("Bilinmeyen komut!")

    def help(self, arg):
        yardim_metni = """
Komutlar:
- yaz(mesaj): Mesajı yazdırır. Örnek: yaz(3 + 4)
- temizle(): Tüm değişkenleri temizler.
- rastgele(baslangic,bitis): Belirtilen aralıkta rastgele bir sayı yazdırır. Örnek: rastgele(1,10)
- rastgele.dizi_ismi: Diziden rastgele bir öğe yazdırır. Örnek: rastgele.liste
- dizi isim deger1 deger2 ...: Yeni bir dizi oluşturur. Örnek: dizi liste elma armut
- degisken isim deger: Yeni bir değişken tanımlar. Örnek: degisken x 5
- fonksiyon isim kod: Yeni bir fonksiyon tanımlar. Örnek: fonksiyon kare x**2
- kph.mat.fonksiyon_ismi: Matematik kütüphanesinden bir fonksiyonu kullanır. Örnek: kph.mat.sqrt
- ise kosul sonra komut: Koşul doğruysa komutu çalıştırır. Örnek: ise x > 5 sonra yaz(x)
- degilse komut: Koşul yanlışsa komutu çalıştırır. Örnek: degilse yaz(yanlis)
- help(): Bu yardım metnini gösterir.
"""
        print(yardim_metni)

def kabuk():
    dil = BasitDil()
    while True:
        komut = input("AltayLang> ")
        if komut.lower() == 'cikis':
            break
        dil.komut(komut)

kabuk()